Afgelopen twee weken hebben we op theatre (OK) gelopen en ik heb het erg naar m'n zin gehad! Er waren veel femur (bovenbeen) fracturen door motor/auto ongelukken, wel zo'n 4 op een dag in tegenstelling tot 1 per twee weken in Nederland, huidtransplantaties en een elleboogluxatie. Deze heb ik ‘ns bij mijn moeder gezien op de eerste hulp nadat ik was gebeld dat ze ‘verongelukt' was, maar nu kon ik wel mooi het verschil tussen de ingrepen zien, dus het is je vergeven mam ;)

(Noor, Suus & ik in OK)

We hebben ook een keizersnede kunnen zien. Het is wel bizar om te zien dat er opeens een koffiemelk kleurig frutseltje uit de buik komt zetten, maar wat een mooi wondertje! Na deze ingreep knipte de arts in het vlies van de baarmoeder, dus wij vroegen ons al af waar hij mee bezig was, maar dat bleken dus de eileiders te zijn. Ziet er toch heel anders uit dan in onze anatomie boeken ;) Het was dus een keizersnede én sterilisatie, aangezien dit al haar 7de kind was.

De twee Nederlandse artsen die er nu voor 2 & 4 weken zijn leggen veel uit en kunnen vragen beantwoorden, dus dat is heel interessant. Week 2 theatre scheen een operatie walhalla te worden, dus was ik er weer te vinden! Alle moeilijkere ingrepen waren bewaard voor deze week. Er waren dus patiënten die al een aantal weken op de orthopedic ward lagen te wachten op deze week, waardoor ze geopereerd zouden worden door de Nederlandse artsen.

Sinds een week zijn we fanatiek aan het hardlopen aan de hand van een zelfgemaakt schema, aangezien we hier nauwelijks lichaamsbeweging hebben ;) Je moet hier wel 's avonds, als het wat koeler is, met een zaklamp in de hand langs de donkere, afgeraffelde weg vol met gaten en drempels, maar het is heerlijk!

Zaterdag zijn we naar Boabeng Fiema Monkey Sanctuary en Kintampo waterval geweest. Tenminste, dat was de bedoeling. Na een helse reis in diverse krappe Trotro's kwamen we 4 uur later aan bij de Kintampo waterval, daar liepen we de 2 artsen tegen het lijf, die in de tussentijd al naar het monkey sanctuary waren geweest met de taxi.. De waterval opzich was niet zo spectaculair, maar je kon door de waterval heen om erachter te gaan zitten op een rots; dat was een hele ervaring! Alle struggles om er te komen (beurse, rode schouders van de harde waterval, glibberigheid, schaaf-/snijwonden van het uitglijden) maakten het dan ook extra speciaal ;) Na de waterval gingen we met de Trotro naar Boabeng Fiema, maar dit bleek iets te hoog gegrepen. We zaten achterin het busje opgepropt op een wiebelend bankje met twee grote emmers vis achter ons, waardoor de klep niet meer dicht kon, maar met behulp van touw werd vastgebonden aan ons bankje. De weg erheen, bestaande uit zand, stof gaten en scheuren, was één groot drama. We vroegen aan iemand of hij kon zeggen waar we eruit moesten en dat wilde hij wel. Het zou zo'n uur à twee uur duren, maar na 3 uur waren we er nog niet. Hij bleef maar zeggen 'don't worry, almost there'. Ondertussen waren we van top tot teen oranje van het zand en viel de vis er bijna uit. Uiteindelijk kwamen we een half uur voordat het donker zou worden aan bij ons overstappunt. Na lang wikken & wegen toch maar besloten weer huiswaarts te keren en de week erop nog ‘ns te proberen.

Poging twee voor Boabeng Fiema Monkey Sanctuary lukte! We kregen een rondleiding van het meest schattige oude mannetje ooit, die met passie over het dorp van de heilige apen vertelde. Zo schattig dat ik ‘m bijna mee had meegenomen in mijn rugtas! Hierdoor zou ik bijgod niet meer weten wat hij allemaal heeft verteld..

Zaterdagnacht werd ik gewekt door immense jeuk aan mijn onderbenen. De volgende dag
leken het allemaal dikke muggenbulten, die met het uur roder en groter werden! Dus maandag ben ik toch maar even naar de dokter gegaan en bleek ik te zijn lekgestoken door één of ander insect. Hij wist het ook niet precies, dus schreef mij maar een sicke 5-daagse antibioticakuur voor bestaande uit; 42 amoxiclav, 10 cetrizine en 30 paracetamol tabletten. Ik mag nu niet eens een wijntje verorberen die we na weken zoeken eindelijk gevonden hebben! Nu maar hopen dat het helpt..

Deze week stond ik samen met Susan op Out Patiënt Department, maar ik voelde me maandag nog zo beroerd dat ik besloot om niet te gaan en wat bleek? Het was helemaal niet open i.v.m. een islamitische feestdag. Dinsdag ging ik wel, maar dat veranderde in een dag die we niet snel zullen vergeten. Suus en ik waren begonnen aan het schoonmaken van de consultatiekamers, waar buiten zich al zo'n 100 mensen hadden verzameld in de wachtruimte. Opeens kwam er een man binnen die gestresst naar handschoenen vroeg en zei dat er een emergency was. Lekker dan.. Wat is Erik een bofkont dat hij wél iets meemaakt op ER! Het ging om een motorongeluk. Suus en ik twijfelden nog of we even een kijkje zouden nemen, in de trant van ‘ramptoeristen', maar bleven toch maar op OPD. Even later zagen we twee jongens met hoofdwonden, met een intense benzinewalm om hun heen, de zaal inkomen. Alles viel dus wel mee.. Maar niks bleek minder waar. Noralie kwam naar ons toe om te vertellen dat Erik ons niet had kunnen bereiken doordat hij niet door de menigte kon komen (OPD zit naast ER) en dat er van de 5 betrokkenen, twee waren overleden.. Toch iets heftiger dan gedacht! Suus en ik liepen naar ER en in een aparte kamer met bewaking ervoor lagen 3 mannen tussen de 20-30 jaar, waarvan er twee dood waren verklaard na een tevergeefse reanimatie. De derde was op dat moment gelukkig alweer stabiel. Erik vertelde tijdens de lunch dat er op het moment van binnenkomst van de mannen complete chaos heerste en het niet duidelijk leek te zijn wie nou wat deed. Erik heeft moeten aanschouwen hoe een hulpverlener met één hand probeerde te reanimeren en toen Erik het wilde overnemen werd deze persoon dood verklaard.. zo ook bij de andere. Ik denk dat ik blij mag zijn dat ik dit niet zelf heb hoeven meemaken, want ik zag wel dat deze gebeurtenis inpact heeft gehad. We hebben met z'n drieën de twee mannen in het mortuarium bekeken en even stilgestaan bij wat er nu toch net allemaal gebeurd was. Zes jongens op twee motors, frontaal tegen elkaar op gebotst opweg naar hun boerderij, waarvan nu drie jongens rond de 25 jaar, in de bloei van hun leven, dood zijn. Één jongen was al ter plekke overleden. Bizar hoe snel het opeens afgelopen kan zijn.. Ik ging me afvragen of ze het misschien wél hadden overleefd met een goede hartmassage/reanimatie en/of AED (die overigens nergens in het ziekenhuis te bekennen is..), maar misschien moet ik dat niet doen. Life's a bitch sometimes, blijkt maar weer.

Morgen vertrekken we om 05.00 naar Wa, een reis van zo'n 8/10/12 uur schatten we, om daar op een platform te slapen onder de sterren :) Owusu, de Ghanese fysiotherapeut, heeft ons geholpen met het regelen van het vervoer en als dank hebben wij vanavond oerhollandse stamppot met worst én jus gemaakt. Gelukkig viel het in de smaak! Vrijdag zullen we in een kano nijlpaarden spotten, om daarna een paar nachten te verblijven in het grootste national park van Ghana; Molé. Na Molé zullen wij terugkeren naar het ziekenhuis en zelf voorlichting gaan geven in een dorpje over de preventie van malaria, met preventieve interventies die de moeders hier zelf makkelijk kunnen verkrijgen en uitvoeren, zoals gedroogde sinaasappelschillen verbranden in een kamer (citronella). Ik ben benieuwd!

Veel liefs uit Ghana!

P.S: er staan nieuwe outreach foto's online.